Judeochrześcijanie, czyli kto?
Termin judeochrześcijanie jest dzisiaj powszechnie używany w badaniach dotyczących początków chrześcijaństwa. Mimo tego nie ma zgody wśród historyków (i teologów) co miałby on oznaczać i do jakich grup miałby się odnosić. W efekcie każde opracowanie dotyczące judeochrześcijan zaczyna się od sprecyzowania sensu, w jakim słowo to jest używane. Myślę więc, że warto, chociażby skrótowo zaprezentować zagadnienie... czytaj dalej →
Dla kogo pisał Mateusz?
Spojrzenie na pierwszy tekst w chrześcijańskim kanonie Nowego Testamentu, Ewangelię Mateusza we współczesnej egzegezie ma wiele wspólnego ze sposobem rozumienia judaizmu po roku 70. Ta niewątpliwie najbardziej żydowska ze wszystkich ewangelii kanonicznych nierzadko traktowana była (i ciągle jest) we współczesnej egzegezie jako tekst powstały w opozycji do judaizmu i uzasadniający jego adresatom (chrześcijanom), że Izrael został zastąpiony przez Kościół. W świetle wyników aktualnych badań trudno jest utrzymać taką tezę... czytaj dalej →
Separacja, czyli trzy podejścia
Tytułowa separacja dotyczy relacji między judaizmem rabinicznym i chrześcijaństwem. Badania nad tym zagadnieniem mają już swoją historię. Jak doszło do tego podziału? Kiedy, gdzie i w jakich okolicznościach on nastąpił? Jakie wydarzenia do niego doprowadziły? Od końca XIX wieku aż do dzisiaj, historycy dają różne odpowiedzi na te pytania. Wyniki ich badań (jak zwykle) zależą w dużym stopniu od dostępnych czy też wykorzystanych źródeł. Związane są też ze specyficznym punktem ich wyjścia. No i oczywiście swoje znaczenie ma także aktualnie dominujący kontekst społeczny. Biorąc pod uwagę zagadnienia metodologiczne, można wyróżnić trzy zasadnicze podejścia do tej kwestii... czytaj dalej →
Na początku był judaizm
Siedemdziesiąt pięć lat temu w Qumran, na pustyni judzkiej, zostały odkryte manuskrypty żydowskie pochodzące z przełomu naszych er. Dzisiaj, po wielu latach recepcji tych dokumentów, można śmiało powiedzieć, że było to jedno z najważniejszych odkryć w ciągu ostatnich stuleci. Zmieniło ono całkowicie nasze postrzeganie judaizmu przełomu er, a co za tym idzie, zmieniło także nasze postrzeganie początków chrześcijaństwa. Przyczyniło się także w znacznym stopniu do rozwoju badań nad tymi zagadnieniami. Badania te są ciągle aktywne. Obejmują one sporo różnych zagadnień, wiele teorii i hipotez jest w dalszym ciągu dyskutowanych. Niemniej jednak już dzisiaj da się powiedzieć, że pewne tezy stały się oczywiste i są powszechnie przyjmowane. Chociażby to, że początki chrześcijaństwa są ściśle i nierozerwalnie związane ze schyłkiem judaizmu Drugiej Świątyni. O tym właśnie chciałbym nieco napisać... czytaj dalej →